કાચબા પૃથ્વી પરના સૌથી જૂના જીવંત સરિસૃપમાંના એક છે. કાચબા એક એવું પ્રાણી છે જે ડાયનાસોરના સમયથી આપણી પૃથ્વી પર અસ્તિત્વમાં હોવાનું માનવામાં આવે છે, તેથી તેને પૃથ્વી પરના સૌથી જૂના જીવંત સરિસૃપમાંનું એક માનવામાં આવે છે. કેટલાક નિષ્ણાતોના મતે, કાચબા સાપ, ગરોળી અને મગર પહેલાં પણ પૃથ્વી પર રહેતા હતા. સ્વાભાવિક છે કે આ પ્રાણી લાખો વર્ષ જૂનું છે, તેથી તેની ઘણી વિશેષતાઓ હશે. જોકે કાચબા તેમના લાંબા આયુષ્ય અને સખત કવચ માટે જાણીતા છે, આ ઉપરાંત, કાચબામાં ઘણી ખાસ વિશેષતાઓ છે જેના વિશે બહુ ઓછા લોકો જાણે છે. હકીકતમાં, કાચબાની ઘણી વિવિધ પ્રજાતિઓ છે, જે કદ અને જાતિના આધારે બદલાય છે. તો ચાલો આ લેખમાં કાચબા વિશે વિગતવાર જાણીએ…
એન્ટાર્કટિકા ખંડ સિવાય પૃથ્વીના લગભગ દરેક ખૂણામાં કાચબા જોવા મળે છે. તેઓ વિશ્વના સૌથી વધુ અનુકૂલનશીલ પ્રાણીઓમાંના એક છે. કાચબાઓની સૌથી મોટી ખાસિયત એ છે કે તેઓ લગભગ દરેક પ્રકારના વાતાવરણમાં રહી શકે છે, જેમાં રણ, જંગલો અને મહાસાગરોનો સમાવેશ થાય છે.
પૃથ્વી પર કાચબાની 350 થી વધુ પ્રજાતિઓ છે, જેમાંથી કેટલીક જમીન પર રહે છે અને કેટલીક પાણીમાં રહે છે. કેટલીક પ્રજાતિઓ એવી છે જે 200 વર્ષ સુધી જીવી શકે છે. તેઓ ગ્રહ પર સૌથી લાંબા સમય સુધી જીવતા પ્રાણીઓમાંના એક છે. સૌથી જૂનો કાચબો, જેનું નામ અદ્વૈત હતું, તેનું 2006 માં 255 વર્ષની વયે અવસાન થયું.
કાચબાને દાંત હોતા નથી. તેમની પાસે એક અણીદાર ચાંચ હોય છે જે તેમને ખોરાક ચાવવામાં મદદ કરે છે. કાચબા સર્વભક્ષી છે, એટલે કે તેઓ છોડ અને પ્રાણીઓ બંને ખાય છે.
કાચબાની ખાસ વાત એ છે કે તેઓ પોતાના કવચમાં છુપાઈ શકે છે. આ તેમને શિકારીઓથી રક્ષણ આપે છે અને ક્યારેક તેમને શિકાર કરવામાં પણ મદદ કરે છે. ચાલો તમને જણાવી દઈએ કે કાચબાનું કવચ કેરાટિનથી બનેલું છે, જે માનવ નખમાં જોવા મળે છે.