Fact Check: રિલાયન્સ ઈન્ડસ્ટ્રીઝના ડાયરેક્ટર અનંત અંબાણીના એક વીડિયો સોશિયલ મીડિયા પર વાઈરલ થઈ રહ્યા છે, જેમાં તેઓ એક ગેમિંગ એપને પ્રમોટ કરતા જોઈ શકાય છે.
વિશ્વાસ ન્યૂઝે તેની તપાસમાં આ વીડિયો ડીપફેક હોવાનું માલુમ પડ્યું હતું, જેમાં AI ટૂલની મદદથી બનાવવામાં આવેલ અનંત અંબાણીના અવાજની (ઓડિયો ક્લોનિંગ દ્વારા બનાવવામાં આવેલ) ઓડિયો ક્લિપ ઉમેરવામાં આવી છે.
થોડા સમય પહેલા રિલાયન્સ ઈન્ડસ્ટ્રીઝના ચેરમેન મુકેશ અંબાણીના આવો જ એક ડીપફેક વીડિયો પણ વાયરલ થયો હતો, જેમાં તેઓ સ્ટોક માર્કેટ પ્લેટફોર્મનો પ્રચાર કરતા જોવા મળ્યા હતા. સંબંધિત હકીકત તપાસ અહેવાલ અહીં વાંચી શકાય છે.
વાયરલ શું છે?
આ વીડિયો (આર્કાઇવ લિંક) સોશિયલ મીડિયા પેજ ‘એવિએટર પ્લે’ પરથી શેર કરવામાં આવ્યો છે, જેમાં અનંત અંબાણી ગેમિંગ એપને પ્રમોટ કરતા જોઈ શકાય છે.
તપાસ
વાયરલ વીડિયોને ધ્યાનથી જોવા અને સાંભળવા પર એવું લાગે છે કે તેમાં અનંત અંબાણીના અવાજવાળી ઓડિયો ક્લિપ અલગથી ઉમેરવામાં આવી છે. આ દર્શાવે છે કે તે ડીપફેક વીડિયો છે.
વાયરલ વીડિયોના વિશ્લેષણ માટે contrails.aiએ તે વીડિયોને બે ભાગમાં ચેક કર્યો. પહેલો ભાગ ઓડિયો ચેક કરવા સાથે સંબંધિત છે, જેમાં તેમને જાણવા મળ્યું કે તે AIની મદદથી બનાવવામાં આવેલી ઓડિયો ક્લિપ છે, જેમાં વૉઇસ ક્લોનિંગનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે.
ઑડિઓ પરીક્ષણના પરિણામો અહીં જોઈ શકાય છે, જે -3.397 નો સ્કોર દર્શાવે છે, જે પુષ્ટિ કરે છે કે તે AI દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું છે.
બીજા ભાગમાં, વિડિયોને ફ્રેમ દ્વારા ચેક કરવામાં આવ્યો હતો અને તપાસના પરિણામો દર્શાવે છે કે વાયરલ વિડિયો ક્લિપમાં જોવા મળેલી વિડિયો ફ્રેમ ડીપફેક છે.
એટલે કે વાયરલ થયેલી વીડિયો ક્લિપ ડીપફેક છે, જેમાં AIની મદદથી ઓડિયો અને વીડિયો ફ્રેમ બનાવવામાં આવી છે અને AIની મદદથી તેમાં ફેરફાર કરીને અનંત અંબાણીની ઓરિજિનલ વીડિયો ક્લિપ બનાવવામાં આવી છે.
વાયરલ વિડિયો ક્લિપની ફ્રેમમાં દેખાતું લખાણ વાસ્તવમાં “VANTARA” છે અને મુખ્ય ફ્રેમ્સને રિવર્સ ઇમેજ સર્ચ કરતાં અમને અસલી વીડિયો મળ્યો, જેની ફ્રેમનો ઉપયોગ આ ડીપફેક વીડિયો બનાવવા માટે કરવામાં આવ્યો છે.
વંતારા પ્રોજેક્ટ વાસ્તવમાં રિલાયન્સ ફાઉન્ડેશન દ્વારા સંચાલિત પ્રાણી બચાવ અને સંભાળ કેન્દ્ર છે, જે ગુજરાતમાં સ્થિત છે. અનંત અંબાણીના ડીપફેક વીડિયો શેર કરતું પેજ ફેસબુક પર 100 થી વધુ લોકો ફોલો કરે છે. વિશ્વાસ ન્યૂઝના AI ચેક વિભાગમાં આવા અન્ય ડીપફેક વીડિયોના ફેક્ટ ચેક રિપોર્ટ્સ વાંચી શકાય છે